Lukmanierpass0000.0011

 

 Literatuur

 

- Automobilführer Schweiz und Grenzgebiete. Bern (Hallwag), 1978 [492 blz. ISBN -]. Hierin "Lukmanier": blz. 85-86 (Hoogte: 1916, sterkste steiging: 9%. Van Disentis naar Biasca. "Der Lukmanierpass ist erst im Mittelalter bekannt geworden. Die Gründung des berühmten Kloster in Disentis durch hl. Sigigbert (Schüler Kolumbians) sichterte dem Lukmanier regerer Verkehr. Im 8. Jahrhundert wurde er von Pipin, Karl dem Grossen i.a. benutzt, im 10. Jarhhundert von Otto I., 1186 von Kaiser Friedrich I.").

- Riedi, Thomas, Via Mala. Texte und Bilder zur Natur und Gewchichte der grössten Schlucht im Kanton Graubünden. Chur (Verlag Buch- und Offsetdruck Bischofberger), 1992. [151 blz. ISNB 3.905174.07.3]. Hierin a.o. blz. 24-29, 30-45 ("De Viamala in der Antike". Op blz. 34 wordt op de Peutingerkaart een route verklaard: van Como naar Chiavenna ('Clavenna', XVIII mijl = ca 27 km), Campodolcino ('Taruessedo', XX mijl = ca 30 km), Splügenpass ('Cunuaureu', X mijl = ca 15 km), Zillis of Andeer ('Lapidaria', XVII mijl = ca 25 km), Chur ('Curia', XXXII mijl = ca 47 km). Van een tweede route vanaf Chur, dat 2x vermeld staat, wordt algemeen aangenomen dat het de route over de Septimerpas betreft, maar de auteur ziet er de Lukmanierpas in)